Zacht glas annealen
Als je glas vloeibaar laat worden en weer laat uitharden, kan er stress binnenin het glas ontstaan. Om de moleculaire structuur weer te ordenen en de kans op spontane barsten te verminderen, moet je het object altijd annealen.
Een eerste stap is flame annealing, een techniek waarbij je het object aan het einde van de vlam ronddraait tot het roodgloeiend is. Probeer de temperatuur in het object zo gelijkmatig mogelijk te verdelen.
Daarna stop je het object rechtstreeks in de oven (op ongeveer 500 °C). Je kan het ook in een vezeldeken of verwarmd vermiculiet leggen en het langzaam laten afkoelen. Op die manier kan je op een later tijdstip annealen in de oven.
Wanneer je een voorwerp in de oven gaat annealen, verhoog je de temperatuur langzaam tot net voorbij het “stresspunt” (dat is een temperatuurpunt waarop interne spanningen in het voorwerp weggaan, maar het glas niet gaat smelten) en geef je het de tijd om te ontstressen.
Die annealingtemperatuur is voor elke soort glas anders. Voor de meest courante soorten sodakalkglas van COE 104 ligt het rond 520°C en volstaat het om kleine objecten (zoals bijvoorbeeld kralen) een uurtje op die temperatuur te houden en ze dan heel langzaam te laten afkoelen.
Een standaardschema dat ik al jaren gebruik:
- Houd het glas op 500 à 510 °C tijdens het werken (garaging).
- Verhoog asap tot de annealingtemperatuur van 520°C.
- Laat het glas op die temperatuur ontstressen gedurende 1 uur.
- Laat de temperatuur zakken aan 70°C/uur tot 440 °C. Vervolgens kan je iets sneller gaan tot 40°C.
Helaas is annealen in de praktijk niet altijd zo eenvoudig.
Zo raadt elk merk een eigen karakteristieke annealingstemperatuur aan. Voor Effetre is dat 470 °C,
Lauscha 490 °C voor transparant en 530°C voor opaak en Reichenbach geeft 510 °C aan.
Op de vraag hoe lang je het object op deze temperatuur houdt kan je als leidraad volgen dat objecten een half uur moeten annealen voor elke centimeter glasdikte, met een minimum van 1 uur voor eenvoudige objecten en 2 uur voor complexe objecten.
Als het glas meer dan 1 cm dik is of als je ander materiaal (zoals bijvoorbeeld zilver) verwerkt hebt, laat je het beter traag afkoelen tot 360°C en houd je daar even lang als de tijd die je nodig had op de annealingstemperatuur. Na de wachttijd laat je het object traag op kamertemperatuur komen.
Lauscha
Lauscha-glas kan je doorgaans goed verwerken met Effetre en ander glas met een COE van 104, maar toch moet je iets voorzichtiger annealen.
Je kan ook beter niet gaan garage-annaelen, maar kies voor de flame-to-kiln-methode en steek de objecten gloeiendheet in de oven.
Als je met ander glas combineert, kan je op een lagere temperatuur annealen, maar laat het werk dan wat langer in de oven en laat de temperatuur langzamer zakken.